.png)
Co to jest komunikacja wspomagająca i alternatywna (AAC)?
AAC (Augmentative and Alternative Communication) oznacza wszelkie działania, których celem jest pomoc w porozumiewaniu się osobom niemówiącym lub posługującym się mową w ograniczonym stopniu. Zamiast wypowiadanych słów i zdań mogą one używać znaków graficznych (piktogramów, obrazków, symboli), znaków manualnych (gestów) lub znaków przestrzenno-dotykowych (np. przedmiotów). Dzięki temu mogą dokonywać wyborów, podejmować decyzje, pytać, opowiadać, wyrażać myśli i uczucia – pokonywać bariery w porozumiewaniu się i stawać się niezależnymi.
Kto może potrzebować AAC?
Użytkownikami wspomagających sposobów porozumiewania się są dzieci, młodzież i dorośli, którzy słyszą, ale nie mogą nauczyć się mowy lub nie mogą jej używać przez całe życie lub tylko w pewnym okresie. Są to między innymi osoby z porażeniem mózgowym, specyficznymi zaburzeniami mowy, upośledzeniem umysłowym, autyzmem, chorobami genetycznymi, ale także osoby po urazach mózgu. W stosunku do małych dzieci z zaburzeniami rozwoju, u których mowa nie rozwija się o czasie używa się komunikacji wspomagającej, aby utorować rozwój języka i mowy, jeśli tylko warunki neurobiologiczne u dziecka na to pozwolą.
U dzieci z autyzmem mowa często ma charakter echolaliczny, oznacza to, że dziecko powtarza znane lub usłyszane wcześniej słowa. Prowadzi to do braku lub znacznego ograniczenia funkcjonalnej komunikacji. Wprowadzenie AAC ma w takim wypadku charakter wspomagający rozwój komunikacji. Dzięki systemowi symboli (lub gestów) dziecku łatwiej jest formułować komunikaty. To taka forma podpowiedzi wizualnej, którą, w miarę rozwoju funkcjonalności mowy, dziecko w przyszłości będzie mogło ograniczyć lub całkowicie z niej zrezygnować.
Na czym polega pomoc osobom niemówiącym?
Dla każdej niemówiącej osoby buduje się indywidualny system komunikacji, aby mogła ona używać zamiast mowy jakiegoś systemu znaków (gestów, piktogramów, symboli, pisma). Oznacza to wiele działań takich jak: dobór znaków, budowanie osobistych pomocy do komunikacji, nauka wybierania i wskazywania, instruowanie partnerów rozmowy, wyposażenie osoby niemówiącej w odpowiednie urządzenia elektroniczne czy komputer, które użyczą jej głosu (tzw. technologia wspomagająca), a także (w przypadku osób niepełnosprawnych ruchowo) zaaranżowanie odpowiedniego siedziska, w którym użytkownik AAC będzie zdolny korzystać z dostarczonych pomocy.
źródło: Stowarzyszenie Mówić bez Słówa